IMAGE Фотосуретші: Альбина Арбузова

Шымкентте KIIZSPACE-ті қайтадан ашып жатқан Шыңғыс Рысқұловқа қонаққа барып қайттық

Өнер десе, ішкен асын жерге қояр жастар қазір көп. Соның бірі – Шыңғыс Рысқұлов. Ол үшін өнер бірінші орында. Шыңғыс Шымкентте KIIZSPACE  заманауи өнер галереясын жаңғыртуға барын салып жатыр. Кеңістік алғаш рет 2022 жылы ашылған болатын, ал қазір толыққанды галерея мен өнер резиденциясымен толықтырылды. 

Шыңғыс былтыр күзде көшеде келе жатып, баяғыдан көзі түсіп жүрген бір ғимаратты көреді. Ғимараттың иесі 80 жастағы скульптор – Насыр Рүстемов. Шыңғыс Рүстемовке барып, оның жолын жалғастырғысы келетінін, осы жерде үлкен галерея ашқысы келетінін айтады. «Біздің қаламызда үлкен көрме залы жоқ. Осы мүмкіндік пен жауапкершілікті мен алайын», – дейді. Ол қуана келіседі. Насыр Рүстемов кезінде осы ғимаратта отырып, 100-ге жуық мүсін жасаған. Соның бірі – Дәурен Әлдековпен бірге жасаған Абай мүсіні. Шыңғыс ғимаратты Насыр Рүстемовтен бес жылға жалға алу туралы келісті.

Шыңғыс галереяны көруге келген әр қонақты өзі күтіп алып, галереяны бірге аралап, өзі жасаған кофені ұсынады. Жапон стиліне ұқсас үлкен кеңістік бірден көздің жауын алады. Галереяда қазір құрылыс жүріп жатыр. Шыңғыс достарымен бірге кофейня мен кітапхананың құрылысын бітірді. Ғимаратты толық аяқтап, ресми түрде ашуға Шыңғыстың қаржылай мүмкіндігі жоқ. Алайда жаймен ашылып, адамдар ғимараттың құрылысын бірге көрсе деген ойы болған. Бәлкім, осы құрылыстың өзі үлкен бір инсталляция шығар?!. 

Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia

KIIZSPACE-тің тарихы 2022 жылдан бастау алады. Шыңғыс Шымкентке  Молданазар, Орынхан, Aro, Dudеontheguitar, Darkhan Juzz, Мархаба Сәби, Qonyratbay fam сынды әртістерді шақыра бастаған. «Бәрі керемет өтетін, бірақ қаржылай, яғни олардың гонорары, күтіп алу және техникалық райдерлерді орындау өте қиын болды. Кей әртістерге әлі де қарызбын», – деп күрсінді Шыңғыс. 

Сол уақытта Қанат Бейсекеевтің «Замандас» атты Шымкент жайлы түсірген деректі фильмі галереяға бір үлкен көмек болғандай. Сол фильм арқылы KIIZSPACE туралы естіген көрермендер донат жіберіп, Шыңғыс көп қарызынан құтылған. Кейін Шымкент өнер әлемінің болашағына алаңдайтын Көлбай есімді азамат та көмектесіпті. Алайда барлық қолдауға қарамастан, 2023 жылдың соңында Шыңғыс кеңістікті жабуға мәжбүр болды. Бірінің үстіне бірі қарыз жамалып, шаршағандық тағы бар, қысқасы, Шыңғысқа шығармашылық үзіліс алуға тура келеді.

Галерея 15 маусым күні суретші Жақсылық Медешовтің «1001 шелек» атты көрмесімен ашылды. Алпыс жасқа келген суретші даладан шелек көріп қалса болды, өмір бойы туған ауылында суды шелекпен тасып қиналған жылдары еске түседі. Көрменің басты элементі – галереяның ауласында орнатылған үш метрлік үлкен шелек. Сонымен қатар суретшінің басқа да жұмыстары көрсетілген. Жақсылық Медешов тұрғындары көшіп кеткен бір ауылға барып, үлкен қақпаға сол жерде жатқан ыдыс-аяқ, заттарды қылқаламның орнына қолдана отырып сурет салған. 

Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia

Шыңғыс үшін бастысы – Шымкентте заманауи өнер мен ұлттық өнерді көруге болатын мәдени орталық қалыптастыру. Ол жерде күйбең тіршіліктен шаршаған адамды визуалды демалдыру, ойландыру және балаларды өнерге баулу. Шыңғыс Шымкентте қалып, үлкен жауапкершілікті мойнына артып, мәдени орта жасауға барын салып жүр: «Бұл – менің ауылым, бұл – менің өзім. Топырақ, қара лай, шаң, жүн, шөп – бәрі мен үшін ыстық».

Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia
Tatler Asia

Шыңғыс ендігіде Қарақалпақстанның, Қырғызстанның суретшілерін арт-резиденцияға ұзақ уақытқа шақыруды жоспарлайды. Жоқтан бар жасап жүрген суретшілермен тәжірибе алмасып, оларға Қазақстанның суретшілерін таныстыруды көздейді. 

KIIZSPACE Шымкент қаласында Ғ. Тоқаев көшесі, 17-үй мекенжайы бойынша орналасқан. Галерея күнде 12:00-ден 22:00-ге дейін жұмыс істейді. 

Авторы

Фотография: Альбина Арбузова