«Жай ғана сөмке емес»: Hermès Birkin құбылысы

1994 жылы актриса өзінің атақты Birkin сөмкесін ЖИТС-пен (СПИД) күресетін Association Solidarité Sida қайырымдылық ұйымына тапсырған. Оны 2000 жылы париждік коллекционер Катрин Бенье сатып алғанымен, сатылу құнын жария етпеді. Кейінірек Бенье бір сұхбатында сөмкенің сол кездің өзінде аукциондағы ең қымбат зат болғанын мойындады. Енді араға 25 жыл салып, бұл тарихи жәдігер тағы да жаңа иесін іздейді.

Поп-мәдениетте Birkin сөмкесі жай ғана аксессуар емес, молшылық пен жоғары мәртебенің символына айналды. Мәселен, хип-хоп әлемінде ол қаржылық күш-қуатты білдіреді. Cardi B өзінің Up трегінде: Birkin bag, Bardi back and all you bches fked! (ағыл. – «Birkin сөмкесі, Барди оралды, енді бәріңе ойран салам!») деп орындайды.

Бұл сөмкенің мәртебесін нөлдік жылдардағы элиталық өмірді суреттейтін «Sex and the City» сериалы одан әрі асқақтатты. Дәл осы сериалдағы «Бұл жай ғана сөмке емес. Бұл – Birkin» (It’s not a bag. It’s a Birkin) деген тіркес қанатты сөзге айналды. Сериалда бұл сөзді бутик қызметкері Самантаға айтады. Ол сөмкені сатудан бас тартады, өйткені бес жыл бойы өз кезегін күткісі келмейді. Тіпті танымал актриса Люси Льюдің атын жамылса да, Саманта жүйені айналып өте алмай, мақсатына жете алмайды.

Осылайша Birkin жай аксессуар ғана емес, салтанат пен арманның нышанына айналды. Ол тіпті ауқатты жандар үшін қолжетімді дүние емес. Сөмкеге ие болу үшін алдымен брендтің тұрақты клиенті атанып, олармен «тығыз қарым-қатынас» орнату шарт. Бірақ барлық шарт орындалса да, клиент Birkin-нің нақты түсін не моделін таңдай алмайды. Hermès оған қай сөмкені ұсынатынын өздері шешеді.

Birkin иелерін байлықты дәріптейді деп жиі сынайды. Бірақ бұл сөмкеге тек сән үшін ғана емес, инвестиция ретінде де қарайтындар көп, себебі Hermès-нің коллекциялық сөмкелері – толыққанды қаржылық актив. Baghunter платформасының зерттеуіне сәйкес, Birkin-ге салынған инвестиция дәстүрлі акциялар мен алтыннан да табысты. Оның құны кенеттен құлдырамай, иесіне жылына орта есеппен 14,2% тұрақты кіріс әкеле алады. Егер сіз де Саманта сияқты 20 жыл бұрын Birkin-ге инвестиция салсаңыз, бүгінде оның құны төрт есеге артық болар еді.

Ең қымбат Birkin нұсқасы – толығымен гауһар таспен көмкерілген Sac Bijou білезік-сөмкесі. Небәрі үш данамен шығарылған бұл эксклюзивті аксессуардың құны – шамамен 2 млн доллар. Ал аукционда сатылған ең қымбат сөмке ретінде тарихта қалғаны – Himalaya Birkin 30. Ақ алтынмен әрленген қолтырауын терісінен тігілген бұл модель 450 мың доллардан астам бағаға сатылған. Осындай астрономиялық баға мен брендтің қатаң саясатына қарамастан, Birkin әлі күнге дейін әлемдегі ең сұранысқа ие сөмке болып қала береді. Мұның сыры неде? Оның сыры – Hermès-нің «қолжетімсіздікке» негізделген кемеңгер маркетингінде жатыр. Олар осы арқылы ешқандай ерекше дизайны жоқ сөмкені тіпті байлығы шалқыған жандарға да сата білді.