OYU, Sxodim, ZVUK және Vihod өкілдерімен офлайн іс-шаралар туралы сұхбаттастық
Офлайн іс-шара ұйымдастыру тренді пандемиядан кейін пайда болды. Төрт қабырғадан жалыққан адамдар жанды эмоцияға жармаса бастады. Көрермендер тарабынан болған қызығушылық ивент-индустрияға серпіліс берді. Жан-жақты дамыған іс-шараларды қазір демалыс аймағынсыз, фотобудкасыз, барсыз, тағамсыз және жәрмеңкесіз елестету мүмкін емес. Жұрттың талабы да артып келеді. Қазақстандық фестивальдер мен ойын-сауық кештерінің (OYU, Sxodim, ZVUK және Vihod) өкілдерімен табыс табу, кәсіпке деген махаббат және саланың дамуы туралы сұхбаттастық.
Офлайнға деген трендті байқадыңыз ба?
OYU Fest
Еркебұлан Күрішбаев: Адамдар белсенді болып, уақытын бағалай бастады. Пандемияның әсері екені айқын. Өз басым офлайн іс-шара ұйымдастырғым келді, бірақ қорқатынмын. Пандемия уақытты бағалауды, қорықпауды үйретті. 2021 жылы фестиваль ұйымдастыруға бел будық. Алайда шектеулердің кесірінен кейінге қалдыруға тура келді.
Камилла Әжібаева: Музыканы бұрыннан бері жақсы көремін. Америкада тұрған кезде концерттерге айына бірнеше рет баруға тырыстым. Танымал біреу келсе, бірден билет алатынмын. Бейонсе сынды жұлдыздарды айтпаймын. Олардың билеттері қымбат, ал орындары сахнадан тым алыс болады. Соңғы қатарда отырып, әртісті де, сахнаны да дұрыс көре алмайсың. Көбіне клубта өтетін концерттерге, фестивальдерге баратынмын. Жалғыз баратынмын, өйткені бірге барғысы келетіндер аз еді. Бәрібір күшті болатын. Әсіресе африкалық музыка фестивалі есте қалды. Мұндай іс-шаралардың мәнін сол кезде түсіндім. Алматыға пандемия кезінде көшіп бардым. Кейін фестивальдер көбейе түсті. Бір кездері адамдар кез келген шараны «фест» деп атайтын. Таныстарым: «Фестке барасың ба?» – дейтін. Мен ішімнен: «Мұны фест деуге бола ма?» – деп ойлайтынмын. «Фест» сөзі тез арада мәдениетіміздің ажырамас бөлшегіне айналды.
Sxodim Fest
Нұрсұлтан Қыпшақбай: Қазір адамдар көңіл көтергенді жақсы көреді, фестивальдер де көбейді. Бұл – психологиялық құбылыс, негізгі қажеттілік. Адамдардың үйде отырғысы жоқ.
Бақдәулет Бекжанов: Бәріміз саяхаттап, жаңа әсер алуға ұмтылатын болдық, себебі біраз уақыт бұл мүмкіндіктен қол үзіп қалдық. Бұрын бәрін кейінге қалдыратынбыз, арман болып қалып қоятын, ұмытылып та кететін. Қазір адамдар бірден әрекет етеді.
Бақдәулет Исаев: Мысалы, алматылықтар фестивальсіз өмір сүре алмайтын болды. Дәстүрге, әдетке айналған жайт. Алайда әзірге Бірінші Мамыр тоғандарынан басқа баратын жер жоқ.
ZVUK
Нәзира Қасенова: Пандемиядан кейін іс-шара индустриясында серпіліс пайда болды. Адамдар жақындықтың маңызын түсінді. Іс-шаралардың мақсаты – адамдардың басын қосу, эмоция алмасуға жол ашу. Қазақстанның басқа аймақтарын білмедім, бірақ Алматыда бұл саланың дамығаны анық. Жаңа промоутерлер, кештер, фестивальдер пайда болды. Адамдар басқалармен бірге көңіл көтергісі келеді. Бірақ серпілістен кейін әдетте құлдырау кезеңі келеді. Қазір сол өтпелі кезеңдеміз.
Мария Эл: Пандемиядан кейін адамдар сары уайымнан би арқылы арылуға дайын болды. Көпшіліктің ортасына түскенде ауыр ойдан құтылып, рахатқа бөлену әлдеқайда оңай.
Н.Қ.: Ауқымды жиындардан айырылып қалдық! Адамның жоқ нәрсені қаттырақ қалайтыны бар ғой.
Vihod
AKEE: Мұндай іс-шаралар бұрында да болды. Тіпті 90-шы жылдардың өзінде де адамдар көңіл көтеруге дайын еді. Бәрі жаңадан пайда болғандай әсерге пандемия себеп. Мұндай кештер бұрын да өткізілетін, ал қазір олар жандана түсті. Vihod та дәл осы кезде пайда болды.
Midclassgypsy: Қазақстан туралы айтатын болсақ, офлайн іс-шараларға деген трендтің бар екені анық. Жастар көп, олар жаңа музыканы жақсы қабылдайды.
Akkujava: Әртүрлі форматтағы, жанрдағы іс-шаралардың көбеюіне қатты қуанамын. Баратын жерді таңдау мүмкіндігі пайда болды.
A.: Музыка мен промоның сапасы артып келеді. Көрші елдердегі промо біздегідей сапалы емес. Кешке келген әрбір адам үшін күресеміз. Еуропамен салыстырғанда біз адамдарды тарту үшін әлдеқайда көп қызмет атқарамыз. Бұрын жағдай өзгеше еді. 2000-шы жылдары адамдар басқа музыка тыңдады, «аш болды». Қазір жастар бұрынғы кездің диджейлерін қуана-қуана тыңдайды. Халық жатқа білетін ескі әндерді ойнайды.
Akk.: Қазір барлық нәрсе қолжетімді. Бұрын кассета, дискі, пластинка табу қиын еді, сондықтан да олар жоғары бағаланатын.
A.: Бұрын бұл салаға кіру қиын еді. Сахнаға шығу үшін көптеген кезеңнен өту керек болатын. Қазір диджей болу әлдеқайда оңай.
M.: Мұның бәрі – қалыпты жағдай. Бұрын диджей болу кәсіп еді, ал қазір ол – комьюнитидің бөлігі. Ешкім бұған өмірін арнағысы келмейді. Диджей болу – қызығушылықтары ортақ адамдарды табу жолы. Кештерге деген қызығушылық та сол себепті артып отыр. Қазір тіпті салауатты бәсекелестік те пайда болды. Бір-бірімізбен жарыспай, бірге жұмыс істейміз. Басты мақсатымыз – адамдарды жалындатып, оларды музыка әлеміне тарту.
Камилла Әжібаева OYU Fest
1 / 2
Интерактивтің кесірінен музыкант назардан тыс қалып қояды. Мұның жұмысқа әсері бар ма?
OYU Fest
Еркебұлан Күрішбаев: Бұл – дұрыс үрдіс. Командамызбен шағын зерттеу жүргізіп, аудиторияның 40%-ы фестивальге жай ғана «көңіл көтеріп қайту» үшін келетінін анықтадық. Фестивальдің ашылуы мен музыкалық бөлім арасында шамамен төрт сағат бар. Бұл уақытты бірдеңемен толтыру қажет. Адамдарға жәрмеңке де, фотозоналар да, тағамдар да қызық. Біреулер көгалда жатып демалады, енді біреулер кітап оқиды. Әзірге ешкім «ішіміз пысты» деп көрген жоқ. Адамдар кезекке тұрудың өзін мерекенің бір бөлігі деп біледі. Мұның да өз қызығы бар.
Камилла Әжібаева: Фестиваль әртіс үшін емес, жалпы мерекелік атмосфера құру үшін ұйымдастырылады. Кей адамдар музыканы сахнадан алысырақ отырып, жамылғысын оранып алып, тамақтанып, достарымен әңгімелескенді ұнатады. Басқалар сахнаның алдында билеп жүреді. Конкурстарды ұнататындар бар. Әртүрлі аймақтарды аралап, серуендейтіндер де бар. Аудитория өздігінен бөлініп кетеді.
Sxodim Fest
Бақдәулет Бекжанов: Бізге бұл тренд ұнайды. Музыкантқа негізделген концепциядан алыстауға тырысамыз. Фестивальді серіктестерімізбен құрған қарым-қатынастың нәтижесінде ұйымдастырамыз ғой. Олар фуд-корт, ойын алаңдарын, интерактивті аймақтар құрады. Бәрі де музыка үшін келеді деуге болмайды, сондықтан оған баса назар аудару керек емес. Музыкалық бағдарлама басталғанға дейін фестиваль алаңы қонақтарға арналған плейграунд қызметін атқарады.
Бақдәулет Исаев: Достарым бірде концерт тыңдамай қайтты. Бассейннің жанында отырып, ғажап демалды. Фестиваль дегеніміз эмоция, ал эмоция музыкамен шектелмейді.
ZVUK
Нәзира Қасенова: ZVUK сынды кештерде интерактив болмайды. Бізде бәрі музыкаға негізделген. Мысалы, Sien фестивалінде интерактив көп. Билеу не жәрмеңкеге бару – адамның өз еркі. Біз ұйымдастырушы ретінде әртістерге баса назар аударамыз. Дегенмен қазір визуалды шоу элементтерін, медиа-арт қосып көріп жатырмыз. Ары қарайғы дамуымыз туралы ойланамыз да жүреміз.
Мария Эл: Интерактив – көрерменмен өнер немесе түрлі инсталляция арқылы байланыс орнату құралы. Аудиторияға жақындай түскіміз келеді. Біздікі толық иммерсивті формат.
Елнұр Төлеухан: Кештің ең маңызды элементі – қонақтар. Біздегі би алаңы еш босамайды, бұл да – интерактив.
М.Э.: Кеш – адамдар арасында коммуникация орнату құралы. Би алаңы – дене қимылы арқылы қоммуникация құратын жер.
Е.Т.: Би алаңы – жүрек.
Vihod
AKEE: Интерактив көбіне фестивальдерге қажет. Ауқымды кеңістікті толтыру керек. Ал біз музыкаға баса назар аударамыз. Әртістер мен диджейлердің айырмашылығы неде екенін білесіз бе? Әртіс қойылымын аяқтады делік. Келесі әртіс келгенде энергия, жанр, стиль – бәрі өзгереді. Ал диджейлер музыкасын біртіндеп ауыстырады, кей адамдар тіпті диджейдің ауысқанын білмей де қалып жатады. Мүлде басқа атмосфера.
Midclassgypsy: Меніңше, қандай да бір интерактив қажет. Қонақтардың бәрі кешке тек музыка тыңдау үшін ғана келеді деуге болмайды. Бұл – қалыпты жағдай. Кеш дегеніміз экспириенс, онда бәрі үйлесімді болуы керек. Мысалы, миллион түрлі интерактив ойлап тауып, 1000 адамға екі-ақ дәретхана орнатсаң, құрисың. Не мықты хедлайнер шақырып, техникалық жағын дұрыс ойластырмасаң, әсерден түк қалмайды. Мұның бәрі – орынды факторлар. Қазір бәсекелестік жоғары, бәрі ерекше болуға тырысады. Бастысы – шектен шықпау. Айтпақшы, бізде де интерактив болған. Хэллоуинде қорқынышты фильм қойған болатынбыз.
A.: Интерактив орынды болуы керек. Біз белсенділікті белсенділік үшін жасамаймыз. Алдымен, музыкаға мән береміз. Біздегі басты белсенділік – қонақтар. Кешке келіп, танысыңмен әңгімелесе кетіп, бірде-бір диджейдің сетін тыңдамай қайтуың мүмкін. Сол әңгіменің өзінен-ақ күшті әсер алып, кейін еске алып отырасың.
